عصر محنه در تمدّن مسلمانان
نویسندگان
چکیده
بررسی تاریخ جریانهای فکری نقش مهمی در شناختِ تحولاتِ سیاسی و اجتماعی تاریخ اسلام ایفاء میکند. معتزله یکی از مهمترین گرایشهایِ فکری قرون اولیه اسلامی هستند که ویژگی برجسته ایشان عقلگرایی آنها بود. ایشان که نقش بهسزایی در باروری اندیشه اسلامی بازی کردند در بخشی از عصر عباسیان یعنی دوران خلافتِ مأمون، معتصم و واثق به عنوانِ ایدئولوژی حاکم بر مخالفانِ خود که عمدتاً فقها و محدثان اهل سنت بودند سختگیری آغاز کرده و با ابزار قدرت، سعی در اشاعه تفکر خود نمودند که واکنشهایی در پی داشت. دوره مورد بحث که به «محنه» معروف گشت موضوع بررسی مقاله حاضر است.
منابع مشابه
درک متاخر مسلمانان از تمدن
درک متقدمی که ابن خلدون در مقدمه از تمدن ارائه کرد تکچراغی بود که تا چند قرن بعد در جهان اسلام مورد توجه قرار نگرفت. یک قرن بعد با آغاز رنسانس درک تازه ای از تمدن در میان متفکران اروپایی پدید آمد که در قرنهای هفدهم و هجدهم رشد کرد و طی قرنهای نوزدهم و بیستم با نگارش تاریخهای تمدن و ارائه نظریه های تمدن به بلوغ رسید. مساله پژوهش حاضر این است که ازچه زمانی درک جدید از تمدن در میان مسلمانان شکل گر...
متن کاملبحرانهای اخلاقی تمدن عصر جدید
هدف: هدف از این پژوهش، اثبات این فرضیه بود که تمدن غربی با فاصله گرفتن از وجه فطری و تغییر در نظام قراردادی و اعتباری، در زیرساختهای اخلاق دچار بحران شده و برایند این تمدن، افول کرامت انسانی بوده است. روش: این تحقیق به روش کتابخانهای و توصیفی- تح...
متن کاملمسلمانان رومانی در عصر حاکمیت کمونیست‌ها (1945 ـ 1989م)
کشور رومانی در سال 1944م به اشغال ارتش سرخ شوروی درآمد و تا سال 1958م ادامه یافت. در این مدت شوروی با مداخله در امور رومانی موفق شد زمینه‌های شکل‌گیری و تسلط دولت کمونیستی را بر رومانی فراهم آورد. از این پس به مدت چهل سال و اندی از 1945 تا 1989م دولت کمونیستی بر رومانی فرمان راند. ضدیت دولت کمونیستی با ادیان و مذاهب مختلف موجب شد تا در طی این دوره علاوه بر دشواری معیشت اقلیت مسلمان، اکثریت مس...
متن کاملبررسی و نقد کتاب «تمدن اسلامی در عصر عباسیان»
متون و کتاب‌‌های متعددی باب آشنایی خوانندگان امروزی را با دستاوردهای کهن تمدن باز می‌‌کنند. نقد این کتاب‌‌ها راهی به سوی زدودن ابهام و روشن کردن قابلیت‌‌های متون و حوزه‌‌های متعدد فکری و نگارشی نویسندگان و، در مواقع ترجمه، مترجمان آنها محسوب می‌‌شود. در خصوص موارد قوت و کاستی کتاب تمدن اسلامی در عصر عباسیان از حوزه تألیف و ترجمه میتوان فرض کرد که ارائة دستاوردهای تمدنی عصر عباسی انگیزة تأ...
متن کاملکاربری میراث علمی و فنی تمدن اسلامی در عصر حاضر
چکیده با وجود حجم انبوه کتب، مقالات، و یادداشت‌های مختلف در تحلیل آثار علمی، فنی، هنری، فلسفی، عرفانی، ادبی، تفسیری، و نظایر این‌ها، که از دوران شکوفایی و درخشندگی تمدن اسلامی بر جای مانده است، کمتر میتوان اثری را یافت که میراث برجای مانده را از این دیدگاه بررسی و بخش‌های مورد استفاده آن را مشخص کند. به عبارت دیگر، یکی از پرسش‌های اساسی آن است که آیا میراث علمی و فنی بر جای م...
متن کاملمأمون و محنه
مجادلات کلامی در سده‌های دوم و سوم هجری چنان بالا گرفت که انسجام فکری جامعه اسلامی را تهدید نمود. یکی از عمده‌ترین موضوعهایی که در این روزگار، مسلمانان را _ در ردّ و قبول _ دو بخش نمود، مسأله خلق قرآن بود. منازعات و مجادلاتی که بر سر این موضوع درگرفت، سرانجام منجر به دخالت دستگاه خلافت و اتخاذ سیاست محنه از سوی مأمون گردید. این سیاست بی‌سابقه و بی‌نظیر در تاریخ اسلام - که او چهار ماه پیش از مرگش...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ اسلامناشر: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
ISSN 2008-6431
دوره 5
شماره شماره 3 - پاییز - مسلسل 19 2004
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023